خلاصه ای از عملیات غرور آفرین بیت المقدس

در نخستین ساعات روز دهم اردیبهشت 1361 عملیات بیت‌المقدس با رمز یا علی‌بن ابیطالب(ع) از سه محور( منطقه هویزه، منطقه اهواز، منطقه طاهری و عبور از رود کارون) آغاز شد.

در این عملیات 112 گردان از سپاه و 45 گردان از ارتش در چهار قرارگاه عملیاتی سازماندهی شدند تا به مصاف 200 گردان دشمن بروند. در مرحله اول عملیات، دو قرارگاه نصر و فتح با عبور از رودخانه کارون خود را به جاده اهوازـ خرمشهر رساندند و عراق، شدیدترین ضدحمله‌ها را اجرا کرد. در مرحله دوم که در شامگاه 16 اردیبهشت آغاز شد، نیروهای ایرانی از زید تا شمال شلمچه را آزاد کردند و در پی آن در اردیبهشت تا طلائیه و کوشک پیشروی نمودند، اما هنوز خرمشهر آزاد نشده بود. مرحله سوم، در آخرین ساعات روز 20 اردیبهشت به اجرا درآمد ولی رزمندگان در اجرای مأموریت خود توفیق نیافتند

بعد از پایان این مرحله نظر اکثر فرماندهان متوقف نمودن عملیات بود و هر کس گلایه‌ای می‌کرد، اما حسن باقری، معتقد بود که ما باید با همین بسیجی‌ها جنگ را پیش ببریم و تا خرمشهر را آزاد نکنیم از اینجا نخواهیم رفت. با صحبت‌های او نظر فرماندهان جنگ، تغییر کرد و عملیات، مجدداً از سر گرفته شد.

سرانجام، روز اول خرداد، ایرانی‌ها به خط دفاعی عراق در نهر خین حمله کردند و در پایان روز دوم خرداد، خرمشهر را محاصره نمودند. ارتش عراق غافلگیر شد و صبح سوم خرداد 1361 خرمشهر آزاد شد.

حسن باقری در گزارشی که مورخ 31 خرداد 1361 نوشته، اشتباهات عراق را اینگونه برشمرده است:

ـ عراق می‌توانست فرصت پیشروی نیروهای اسلام به داخل عراق را داده و سپس آنها را محاصره نموده و دور بزند اما دستپاچگی آشکار فرماندهی باعث شد از اتخاذ آسانترین تصمیمات باز بماند.

ـ فرماندهان بعث عراقی جرأت کافی برای اتخاذ تصمیمات متهورانه را ندارند و اکثر تصمیمات و دستورات، مرکزی و بدون محاسبه است.

ـ یکی از نکات مهم، پایین بودن روحیه و عدم تمایل اکثر افسران، درجه‌داران و سربازان بعثی عراقی به جنگ بود که به نیروهای اسلام کمک شایانی کرد.

حسن باقری در پایان این گزارش به نقاط مثبت ایران در این عملیات بدین شرح اشاره نموده است:

• بالا بودن روحیه نیروهای اسلام.
• طرح منسجم و بسیار خوب تک نیروهای اسلام.
• مقاومت و پایداری نیروهای اسلام باعث شکست کلیه اقدامات عراق شد.
• شگفت‌ترین اقدام ایران در عملیات بیت‌المقدس، طرح حمله و محاصره نیروهای عراقی در منطقه قبل از پل احداثی برروی شط‌العرب بود که منجر به محروم نمودن نیروهای عراقی در استفاده از پل گردید.